Thursday, December 26, 2024

Ese koko Yesu yabayeho?

Yego, Yesu Kristo ni umwe mu bantu amateka agaragaza ko yabayeho mu buryo bufatika, n'ubwo hari impaka hagati y'abahanga ku bijyanye n'ubuzima bwe bwite, ibikorwa bye, ndetse n'ubutumwa bwe bw'iyobokamana. Dore uko amateka n'ibimenyetso bitandukanye bisobanura ubuzima bwa Yesu: 

 1. Ibyanditswe bya Bibiliya Bibiliya, cyane cyane mu Isezerano Rishya, ni isoko y'ingenzi y'amakuru ku buzima bwa Yesu. Ibyanditswe by'Abavugabutumwa (Matayo, Mariko, Luka, na Yohana) bigaragaza ibikorwa bye, inyigisho ze, urupfu, n'izuka rye. N'ubwo ibi byanditswe bifatwa nk'ibihamya by'iyobokamana, abahanga mu mateka barabisuzuma kugira ngo bamenye ibihuye n'amateka asanzwe. 

2. Amateka y’indi mico n’abanditsi batari abakristu Hari n’abandi banditsi batari abakristu bagaragaza ko Yesu yabayeho: a) Flavius Josephus (37–100 CE) Uyu mwanditsi w’Umuyahudi wo mu kinyejana cya mbere yanditse muri "Antiquities of the Jews" ko Yesu yari umuntu w’umuhanga, wakoze ibitangaza, kandi akicwa ku musaraba ku bwa Pilato. Ibyanditswe bye ni isoko y’amateka ishimangira ko Yesu yabayeho. b) Tacitus (55–120 CE) Uyu mwanditsi w’Umuroma agaragaza ko Yesu yishwe ku bw’itegeko rya Pontiyo Pilato mu gihe cy’ubutegetsi bwa Tiberiyo. Yavuga abakristu nk’abakurikiranaga inyigisho ze. c) Pliny Umuto (61–113 CE) Mu nyandiko ze yandikiye Umwami w'Uburoma, avuga uburyo abakristu babangamiraga ibitekerezo bisanzwe by’idini ryo mu gihe cye, bahamya Yesu nk'uwariho kandi ugifite abayoboke. --- 3. Ibimenyetso by’imbona nkubone Nubwo nta nyandiko cyangwa ibindi bisigazwa birimo amafoto cyangwa ibindi bimenyetso bya kera bimuhamya ku buryo butaziguye, ibimenyetso bifatika by’amateka y’itorero rya mbere ry’Abakristu bigaragaza ko yavutse mu mateka nk'umuntu, kandi inyigisho ze zafashije gushyiraho idini ry’Abakristu. --- 4. Impaka n'icyizere cy'amateka Abashakashatsi benshi, harimo n'abatemeranya n'iyobokamana, bemera ko Yesu yabayeho, ariko impaka zihari ni ku birebana n'ibitangaza bye, izuka, n’ubutumwa bw'iyobokamana bwavuzwe muri Bibiliya. --- 5. Ibyo byigisha cyangwa bivuze uyu munsi Niba Yesu yarabayeho nk’uko amateka abigaragaza, inyigisho ze ku rukundo, imbabazi, no gukorera abandi bigira uruhare rukomeye ku myemerere n’umuco wa miliyari z’abantu kugeza ubu. --- Umwanzuro Amateka yemeza ko Yesu yari umuntu wabayeho mu buryo bufatika, n'ubwo hari impaka kuri bimwe mu bimwerekeyeho, cyane cyane ku bikorwa n’ubutumwa bwerekeranye n'iyobokamana. Ni umuntu utaziguye wahinduye amateka y’isi ku buryo bukomeye.

No comments:

Post a Comment

Comment here

RWANDA NZIZA NGOBYI IDUHETSE

Volcano

  A volcano is commonly defined as a vent or fissure in the crust of a planetary-mass object , such as Earth , that allows hot lava , volc...